Hoe maak je zelf een wormenhotel van emmers
En hoe start je een wormenbak op?
Focus-Tags: Mensen, Milieu, Voedsel, Energie
Wat is een wormenhotel
Een wormenhotel, ook wel eens wormenbak genoemd, is een compostvat voor luie mensen. En voor mensen die een balkon hebben én voor ouders die hun kinderen willen laten zien hoe aarde ontstaat.
Een wormenhotel is een gestapelde laag emmers of bakken. De bovenste is afgesloten met een deksel. In één bak wonen de wormen in snijafval en maken daar wormenmest en in de andere emmer komt de wormenpercolaat.
Waarom een wormenhotel
Er zijn eigenlijk heel veel redenen om een wormenhotel te maken of te kopen. Het mooie van een wormenhotel is dat jij je wormen voert met snijafval uit de keuken en na een tijdje krijg je voedende wormenmest en wormenpercolaat terug! Met andere woorden; je bent lekker circulair bezig, je hebt huisdieren die het niet erg vinden als je op vakantie gaat en je krijgt wormenmest waar je planten bijzonder blij van worden.
Een wormenhotel maken van emmers voor binnen en buiten
Een wormenhotel van emmers is geschikt voor zowel binnen als buiten. Binnen werken de wormen het hele jaar rond, buiten maken ze afhankelijk van de temperatuur langzamer wormenmest. De verzorging van een wormenhotel binnen of buiten is daarom een beetje verschillend.
Wist je dat
🪱 Je hoort vaak dat een regenworm doorleeft als je de worm per ongeluk doormidden hakt of dat de worm zelfs doorleeft als 2 verschillende wormen. Helaas… 🤐
Gelukkig gaan doormidden gehakte wormen niet altijd dood. Het stuk met een minibrein kan verder leven als de verwonding niet te erg is én de wond vlak bij het eind van de staart zit. Het staartdeel heeft stuiptrekkingen waardoor het lijkt alsof het kronkelt, maar dat deel sterft dus sowieso af.
Het doormidden hakken van wormen is helaas vaak niet te voorkomen. Ik stel me maar gerust met de gedachte dat het zenuwstelsel van regenwormen zo minimaal is, dat een worm zich waarschijnlijk niet bewust is van pijn zoals wij die kennen.
In een wormenhotel wonen tijgerwormen
Het verschil tussen tijgerwormen en regenwormen
Soorten wormen
Er is geen verschil tussen een regenworm en een tijgerworm. Een tijgerworm is een soort regenworm, zoals een golden retriever een hond is. Een regenworm en aardworm zijn hetzelfde.
Wist je dat er ongeveer 670 soorten regenwormen, ofwel aardwormen, bekend zijn? ‘Regenworm’ is de verzamelnaam van al die soorten. Er zijn 3 type wormen:
- Compostwormen,
- bodemwoelers
- en diepgravers
De tijgerworm eet je gft afval op
In een wormenhotel wonen compostwormen zoals de tijgerworm. Tijgerwormen worden ook wel strooiselworm, mestworm en strepeling genoemd. Normaal gesproken leven compostwormen in de bovenste ‘strooilaag’ in het bos, ook in parken en tuinen. Ze zoeken hun voedsel in de bovenste, nog losse laag. Tijgerwormen zijn namelijk niet sterk genoeg om de aarde in te kruipen. Hun levenswijze sluit perfect aan op een wormenhotel. Het is er vochtig en voedselrijk en er zijn ook schimmels en andere beestjes die het eten ‘voorkauwen’ voor de tijgerworm.
Gratis wormen
In principe kun je wormen gratis en voor niets uit je tuin halen door ze te lokken. Leg een hoopje bladerafval neer, zak of emmer erover en na een paar dagen zijn er een paar wormen. Je kunt ze uit het bos te halen of haal wormen bij mensen die ze weggeven. Hoe je de tijgerwormen ook haalt, neem altijd voldoende aarde (strooilaag) eromheen mee. Zo neem je ook andere beestjes (micro-organismen) mee die nodig zijn bij het omzetten van gft afval in compost.
Wormen zijn levende wezens, respecteer ze alsjeblieft en zorg goed voor ze.
Dankzij wormen is onze aarde vruchtbaar.
Hoeveel wormen heb je nodig in een wormenhotel
Tijgerwormen vermenigvuldigen zich als konijnen. Als je een goed werkend wormenhotel hebt, verdubbelt het aantal wormen elke 3 maanden! Je hebt ongeveer evenveel wormen in grammen nodig als het gewicht van het gft afval dat je ze geeft. 250 gram wormen is ongeveer 1000 wormen!
Stappenplan zelf een wormenhotel maken met emmers
Stap 1. Hergebruik grote plastic emmers
Ik wilde al heel lang een wormenhotel, maar zoals je me kent; ik wilde eerst kijken of ik er één zelf kon maken voor ik er één zou kopen. Toen ik een paar jaar geleden patat ging halen, vroeg ik wat ze met de overgebleven emmers deden en of ik er een paar mocht. Dat was prima, ik mocht zoveel halen als ik wilde, top! Van die Diamant frituurvet emmers heb ik mijn eerste wormenhotel gemaakt. Ik gebruik 2 emmers, maar haal er gelijk 3 want die heb je later nodig.
Stap 2. Maak gaatjes in de deksel, rand en de bodem
Boor veel gaatjes in de bodem van één emmer. Leg er a.u.b. iets onder zodat je de kleine stukjes plastic die er tijdens het boren uitvallen goed opvangt. Omdat ze statisch worden is van de grond vegen heel lastig. Door de geboorde gaatjes loopt straks het vocht uit de wormenmest. Dat vocht heet wormenpercolaat.
Boor veel, kleine gaatjes (boor 3) zodat het vocht wegvloeit, maar de wormenmest niet. Heb je geen boormachine? Verhit dan op een veilige manier een dikke spijker of schroef en prik die erdoor. Pas op verbrande vingers 😜 Schuur de gaatjes in de bodem daarna zodat wormen die eruit kruipen zich niet verwonden. Vrees niet, dat doen tijgerwormen alleen als het niet goed gaat in de bak.
Daarna doe je hetzelfde in de deksel.
En als laatste boor je gaten net onder de rand van de emmers. Deze zorgen voor lucht in de emmers. Wees niet bang, je ruikt niets van het afval.
Stap 3. Verzamel keukenafval
De wormen in je wormenhotel eten eigenlijk alles wat dood is en verteerbaar organisch materiaal is. Verzamel wat fruitresten en schillen, eierschillen, losse thee en koffieprut + ongebleekte koffiefilters en snijd die in stukjes die kleiner zijn dan twee centimeter.
Stap 4. Bodem bedekken met basislaag
In de emmer met de gaatjes in de bodem komt een basislaag. In het wormenhotel maken we de wormen wijs dat ze gewoon in bosgrond leven, want daar wonen ze het liefst. Haal wat bladeren uit je tuin of neem een zakje mee op een wandeling in het park. Je kunt ook krantenpapier scheuren en dat vochtig maken in een bak regenwater. Knijp het uit en dan is het geschikt voor in het wormenhotel. Je kunt ook houtsnippers voor huisdieren gebruiken, maar maak ook dat eerst vochtig. Leg een bodem van een centimeter of 10 dik in de emmer.
Stap 5. Voeg de wormen toe
Leg de wormen met de aarde in de bak. De grond mag niet droog zijn omdat de tijgerwormen dan dood gaan. Overigens ook als het te vochtig is, dan verdrinken ze. De aarde moet aanvoelen als een uitgeknepen spons, een beetje vochtig dus. Leg er weer vochtige krantenstroken over.
Stap 6. Voer de wormen in je wormenhotel
Wat mag je in een wormenhotel doen
In principe kun je al het gft afval aan je tijgerwormen geven. Bijvoorbeeld:
- Schillen van fruit en groenterestjes, theeblaadjes en koffiedik + ongebleekte filter, maar ook eierschalen.
- Eierdozen, karton en het papier van de keukenrol.
- Verder mag je ook het stro en de uitwerpselen van kleine, vegetarische dieren zoals een konijn of hamster in je wormenhotel doen.
- Als laatste; een klein beetje tuinafval. Geen takjes, alleen als snippers. Een beetje gras of plantenafval en boomblaadjes kan wel.
Wat kun je beter niet in een wormenhotel doen
- Theezakjes waarvan het zakje uit plastic bestaat.
- Koffiepads.
- Vlees en melkproducten zoals kaas, kun je beter in de kliko doen i.v.m. stank die ook ratten en muizen uitnodigt.
- Geen citrus vruchten geven en ook geen uien, knoflook, prei of bieslook. Een piepkleinbeetje is niet erg, maar het maakt de grond ‘zuur’: de PH van de grond is kleiner 7.
- Papier van Glossy magazines en karton met een glanslaag.
- Eten dat gekookt is.
- Brood en gebak.
- Geen olie of boter en andere vetten.
- Composteerbare plastic zakjes, ook niet met OK compost logo.
Stap 7. Hou het zwarte goud vochtig
Leg er een laagje kranten op en hou dat de eerste dagen vochtig met een plantenspuit. Gebruik geen tijdschriften omdat die inkt slecht is voor de natuur.
De wormen hebben tijd nodig om aan hun nieuwe huis te wennen. In het ene wormenhotel gaat dat wat sneller dan het andere. Schrik niet als er opeens een grijze waas schimmel over je voer ligt. Het voedsel wordt voorbewerkt zodat de wormen kunnen eten. Het verdwijnt vanzelf weer.
Kijk na vier weken in de aarde. Doen je tijgerwormen het goed? Dan kun je rustig aan beginnen met bijvoeren!
Veel plezier met je nieuwe huisdieren en dat ze maar veel wormenmest (vermicompost) mogen maken 🥂 Heb je vragen over het wormenhotel? Mail je vraag en ik beantwoord je vraag in een blog!
Met een eigen wormenhotel maak je zwart goud voor je tuin en kamerplanten. Daarnaast bespaar je ook nog milieu en energie!
#LetSustainable💗
Dit blog is geschreven door Hannemarie, Spectra Studio Works, initiatiefnemer van De Duurzame Kaart.
Ben jij ondernemer en kun je enthousiast vertellen over duurzaamheid? Dan ben je misschien een goede partner voor De Duurzame Kaart ❯