Waterbesparen zeespiegel stijging De Duurzame Kaart

Waterbesparen in Nederland

Waarom zou je?

Focus-Tags: Milieu, Voedsel, Mensen.

Dan weer teveel water, dan weer te weinig

Het klinkt een beetje als paniekzaaierij, waarom zou je in Nederland water moeten besparen? Daar is toch genoeg van?

Overal op de wereld stijgt de zeespiegel door het smelten van poolijs sinds de laatste ijstijd, zo’n 10.000 jaar geleden, als gevolg van klimaatverandering. De laatste jaren gaat die stijging opeens sneller. Na 2050, mijn kleinzoon is dan 31, zal dat nog meer versnellen als de Antarctische IJskap instabiel wordt.

Op dit moment merken wij Nederlanders de stijging nog niet zo omdat we geen natte voeten krijgen van een tiental cm zeespiegelstijging. Wij zijn gelukkig goed beschermt door onze dijken.

Zeespiegelstijging
Maar een paar landen verderop hebben ze er al flink last van. Zo lopen er regelmatig kustgebieden en eilanden over en het land verzilt. De planten en dieren die er zijn, kunnen niet tegen het zilte water en sterven langzaam af. Hoe hoger het zeewater komt, hoe vaker we zullen horen van overstromingen en steeds meer mensen zullen moeten verhuizen naar droger gelegen gebieden.

Nederland tussen zeespiegelstijging en bodemdaling

Nederland is voor een groot deel deltagebied. Dat is het gebied tussen rivieren en zee. Zoet en zout water loopt er door elkaar heen.

De bodem van Nederland daalt, dat gebeurd gewoon van nature. Denk maar eens aan je tuin of bloempot. Als je er nieuwe aarde in hebt gedaan, is de aarde na een tijdje ingezakt.

Toen er nog geen dijken waren overstroomden de rivieren regelmatig en het water liet dan een laagje ‘zand’ achter. Over de ingezakte grond kwam weer een nieuw laagje. Maar sinds de aanleg van dijken vanaf de Middeleeuwen gebeurt dat steeds minder, waardoor de bodem steeds verder zakt.

Dat gecombineerd met de zeespiegelstijging wordt een steeds groter probleem.

Ontwatering voor agrarisch landgebruik en bouw

In de afgelopen eeuwen is de bodemdaling versneld omdat er water uit de grond werd gehaald zodat het geschikt werd voor agrarisch landgebruik. In veel veengebieden houden ze het waterpeil nu liever hoog, zodat de bodem niet verder daalt. Op deze ‘natte’ gebieden zijn niet meer geschikt voor akkerbouw, alleen voor koeien.

Daarnaast kwamen er op andere plekken bebouwing en wegen. Door het gewicht daarvan, zakt de grond nog meer in.

Droogte en waterbesparen

Als het een tijdlang heet is en er geen regen valt zoals de afgelopen jaren, dan brengen de rivieren niet genoeg water naar de zee. Het zoute water trekt daardoor verder het land in en verzilt de bodem. Onze land en tuinbouw is niet ingesteld op voedingsmiddelen die groeien op zilte grond.

Nog een probleem
Behalve dat onze kostbare grond verzilt is er nog een probleem. Door heftige stortbuien lopen rivieren soms plotseling vol. Dat water wordt bijvoorbeeld vanuit het IJsselmeer de Waddenzee in gepompt. Maar dat wordt steeds lastiger als het verschil in waterpeil afneemt. Er wordt nu hard gewerkt aan extra spuisluizen en grote gemalen in Den Oever. Dit voorkomt de eerst komende jaren dat de gebieden rond het IJsselmeer overstromen.

Wij hebben de aarde in bruikleen en waterbesparen is dus voor zowel particulieren als (boeren)bedrijven heel belangrijk om ons land leefbaar te houden voor de volgende generatie.

Tips die waterbesparen staan hier ❯

Waterbesparen klimaat sloot Nederland koeien

Gevolgen voor Nederland

Er wordt nu door meerdere partijen onderzocht of de huidige plannen genoeg zijn als de zeespiegel in 2100, hoger is dan 1 meter.

  • Er is veel zand nodig om de kustlijn op te hogen
  • Doordat het zeewater dieper de rivieren ingaat, blijft er nog minder zoet water over.
  • De bodem wordt vanaf de onderkant steeds zouter. Daardoor zal de land- en tuinbouw nog meer zoet water nodig hebben dan nu al het geval is.
  • Stormvloedkeringen zullen vaker dicht moeten en uiteindelijk zelfs permanent sluiten en dat heeft grote gevolgen voor de scheepvaart en de natuur.
  • Ook zullen de stormvloedkeringen vaker onderhouden moeten worden omdat het zeewater er meer vat op heeft.

Hoe meer water we uit onze bodem en rivieren halen, hoe sneller het proces gaat. Daarom is het zo belangrijk om zuinig met water om te gaan.

Geschreven door Hannemarie, Spectra Studio Works