PFAS in disposables van suikerriet duurzame wegwerpverpakking

Vervang duurzame wegwerpverpakkingen met PFAS

Disposables van papier, karton en suikerrietpulp

Focus-Tags: Milieu, Voedsel

Hoe duurzaam zijn alternatieven voor wegwerpbakjes?

Binnengekomen vraag:
Hoi Hannemarie,
Ik las net dat wegwerp producten van suikerriet PFAS bevat. Weet jij daar meer van?⁠

Samen met PaperWise, deskundige op het gebied van duurzame karton en papier, geven we antwoord in dit blog.

Zit er écht PFAS in duurzame wegwerpverpakkingen?

Het klinkt zo duurzaam: wegwerpverpakkingen gemaakt van suikerrietvezels of FSC gecertificeerd papier die biologisch afgebroken worden in de natuur.

Maar helaas. In veel duurzame wegwerpverpakkingen zit PFAS, heel raar als je er even bij stilstaat.

Toch bleek uit onderzoek van samenwerkende milieu- en consumentenorganisaties dat de concentratie PFAS het hoogst is in verpakkingen gemaakt van natuurlijke vezels, zoals plantenpulp of riet.

Wist je dat

Wist je dat de verzamelnaam PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) bestaat uit meer dan 4000 chemische stoffen die ‘forever chemicals’ worden genoemd omdat ze niet of nauwelijks afbreekbaar zijn in het milieu?

PFAS wordt in heel verschillende producten toegepast om ze vet- en waterafstotend te maken. Zo wordt het gebruikt bij de productie van outdoorkleding. Maar het zit ook in de anti-aanbaklaag van je koekenpan, de brandblusser en bijvoorbeeld in cosmetica. En dus ook in de bakjes waar afhaaleten in verpakt wordt.

Duurzame wegwerpverpakkingen eco compost snack to go disposables

Wat is PFAS eigenlijk?

Waar zit het in en waarom

De verzamelnaam PFAS staat voor meer dan 4700 chemische stoffen, mogelijk zelfs 6000. Het wordt gebruikt om producten water, vocht, stof en vet afstotend te maken. Bijvoorbeeld voor de Lunch To Go en pizzadozen.

Na jarenlang gebruik van PFAS blijkt dat het naast slecht voor de gezondheid, ook erg milieuonvriendelijk is. Dat komt omdat het nooit meer verdwijnt, het vergaat niet.

Doordat PFAS in heel veel verschillende producten gebruikt wordt, van regenjas tot bakpapier, vinden we PFAS nu terug in het milieu. In onder andere de bodem, in bagger en in het oppervlakte-, drinkwater. Daarnaast is zit er ook PFAS in mensen en dieren.

Is PFAS in wegwerpverpakkingen slecht voor je gezondheid?

Je kunt PFAS binnenkrijgen als je de beschermlaag van verpakkingen beschadigd en tegelijk met je patat opeet. Maar van zo’n beetje zul je niet direct ziek worden. Het vervelende is dat we omringt zijn met PFAS en je er dus verschillende keren per dag mee in aanraking komt. Op deze manier stapelen de chemische stoffen zich op in je lichaam.

De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) concludeerde in 2020 dat vier van de chemische stoffen die bij de PFAS-groep behoren, het immuunsysteem verzwakken en ervoor zorgen dat kinderen minder goed reageren op vaccins. En dat is zorgwekkend omdat PFAS worden aangetroffen in vruchtwater en borstvoeding.

Het gebruik van PFAS is dus niet verboden, maar er is wel discussie over in de wetenschap en politiek.

Hoe zie je of er PFAS in wegwerpverpakkingen gebruikt is?

Heel ‘slim’: dat zie je niet. De enige manier om er achter te komen of het product PFAS bevat, is door het de leverancier te vragen. Deze moet je die informatie binnen 45 dagen gratis geven. Vraag het via sociale media of mail en laat zo de leverancier weten dat er geen behoefte is aan PFAS in duurzame wegwerpverpakkingen.

Een lekker laagje PFAS in je patat-/ frietbakje

Hoe vaak zien we niet de verpakking van afhaal-voedsel liggen langs de snelweg en in het park? Een duurzame verpakking die in een aantal weken vergaat tot compost. Prachtig toch? Of niet?

De meest gebruikte grondstof voor papier en karton voor voedsel verpakkingen is cellulose uit bomen. Het gebruik van alternatieve vezels, bijvoorbeeld van landbouwafval, is nog klein.

Helaas en terugkomend op de vraag: juist die duurzame alternatieven voor wegwerpbakjes, gemaakt van natuurlijke vezels, zoals van suikerrietpulp, bevatten vaak méér PFAS dan traditionele!

Met name de pulp disposables van suikerriet uit Azië, daar zit vaak perfluor in.

Onbegrijpelijk en zoals bij PaperWise blijkt, helemaal niet nodig!

PaperWise verpakkingen zijn vrij van PFAS

Disposables van plantresten uit de landbouw

PaperWise maakt karton en papier van landbouwafval, stengels en bladeren die overblijven na de oogst. Hiervan is de milieu impact 47% lager dan van papier van bomen en 29% lager dan van gerecycled papier.

Bovendien heeft Paperwise de duurzame oplossing voor milieuvriendelijke, composteerbare Snack, To Go en Disposable verpakkingen. Dat zijn dus ook ‘wegwerp producten’ van plantresten uit de landbouw. En het mooie is: de PaperWise wegwepverpakkingen zijn vrij van PFAS 🎉

Duurzame wegwerpverpakkingen van PaperWise

Uitleg van PaperWise karton en papier van agrarische restvezels

PFAS zijn over het algemeen producten die water, vocht en vet afstotend werken. Ze worden dus vaak gebruikt om, in het geval van papier en karton, dit beter bestand te maken tegen vocht en vet van buitenaf. Nu weten we inmiddels dat Pfas producten schadelijk zijn voor mens, dier en milieu. In het geval van papier en karton kunnen deze producten makkelijk weer terug in het proces komen (recycling papier) of in de natuur en dat is onwenselijk.

Overigens is PFAS de verzamelnaam voor meer dan 6000 chemische stoffen waarin onder andere een combinatie van fluorverbindingen en alkylgroepen voorkomt. Ze komen niet van nature voor in het milieu. Het gebruik ervan is sinds 2006 aan banden gelegd door de EU.

Toepassing in de industrie: PFAS worden gebruikt om materialen vet- en waterafstotend te maken. Galvaniseerbedrijven, papierverwerking en textielveredeling zijn de sectoren met het grootste risico op verspreiding van PFAS.

De regelgeving (net zoals certificering/controles) in andere delen van de wereld zijn wat anders dan in Europa. Heel veel producten als pulp producten (bordjes, bakjes, schalen, etc) bevatten perfluor (PFAS) om deze beter vocht- en vet afstotend te maken. Ook wordt het vaak gebruikt om papier voor golfkarton (verzenddozen o.a.) en draagtassen beter te beschermen tegen vocht.

Wat gebruikt PaperWise om vocht en vet te weren?

Voor de PaperWise verpakkingen gebruiken we alleen maar natuurlijke producten. Om dat nog extra te garanderen heeft PaperWise hun producten laten testen en certificeren (Din Certco in Duitsland) voor ‘Thuis Composteren’ om klanten de garantie te geven dat er, zelfs als onze producten in de natuur komen, geen schadelijke stoffen overblijven in de natuur. Idem natuurlijk als je PaperWise composteert of recyclet, want dat kan dus ook met PaperWise papier en karton!

Voor vochtbarrière wordt aan de PaperWise pulp een plantaardig mengsel toegevoegd, zodat het papier een bescherming tegen vocht krijgt. De vetbarrière voor PaperWise papier en karton wordt bereikt door achteraf een coating aan één zijde aan te brengen die ook toegepast wordt in de medicijnen industrie om pillen een beschermlaagje te geven. Deze coating is onschadelijk voor mens en milieu.

Duurzame wegwerpverpakkingen nodig? Laat je adviseren door PaperWise!

Presentatiepagina PaperWise ❯
Website PaperWise ❯
PaperWise op YouTube ❯
Ook op Instagram ❯
En PaperWise op Facebook ❯
Din Certco in Duitsland ❯

Ben jij ondernemer en kun je enthousiast vertellen over duurzaamheid? Dan ben je misschien ook een goede partner voor De Duurzame Kaart ❯

Wat kun jij doen?

Het RIVM heeft berekend dat Nederlanders via voedsel en drinkwater meer PFAS-stoffen binnenkrijgen dan de gezondheidskundige grenswaarde, probeer je inname dus zoveel mogelijk te beperken.

Wat kun jij doen:

💡 Een interessante kamerbrief met de antwoorden van minister Van Ark over PFAS in voedselverpakkingen ❯

💡We kunnen het niet garanderen, maar waarschijnlijk zit er geen PFAS in het karton voor drinkbekers. De lekdichtheid van een kartonnen beker wordt bereikt met een PE coating of een Bio-coating (PLA).

Bas las dit blog, en had een goede aanvulling over die PE coating i.v.m. de  gezondheidsrisico bij het drinken uit kartonnen bekertjes. Waterdicht karton bestaat immers niet.

Kartonnen bekers worden vaak gecoat met een laagje plastic, meestal polyethyleen, om ze waterdicht te maken. Deze plastic coating kan loskomen, vooral bij warme dranken, waardoor er kleine deeltjes plastic vrijkomen in de drank:

  1. Plastic coating: een laagje polyethyleencoating (PE-coating) om te voorkomen dat de vloeistof door het karton sijpelt.
  2. Microplastics: die door warme dranken vrij kunnen komen uit de plastic coating. Deze minuscule plasticdeeltjes kunnen in de drank terechtkomen en vervolgens worden opgedronken.
  3. Gezondheidsrisico’s: microplastics kunnen potentieel schadelijk zijn voor je gezondheid. Hoewel de volledige impact op de gezondheid nog niet volledig bekent is, wordt aangenomen dat langdurige blootstelling aan microplastics negatieve effecten kan hebben.
  4. Onderzoek: er is aangetoond dat microplastics voorkomen in voedsel en dranken. Het vrijkomen van microplastics uit kartonnen bekers is een bezorgdheid die door verschillende onderzoekers en media aan de orde is gesteld.

Behalve microplastics kunnen er ook chemische toevoegingen in de plastic coating zitten die in de drank kunnen lekken, vooral bij hogere temperaturen.

Bronnen zoals Radar hebben aandacht besteed aan deze problematiek en benadrukken de potentiële gezondheidsrisico’s van het gebruik van kartonnen bekers met een plastic coating.

Duurzaamheidsaspecten

  • Bekers met een PE-coating zijn moeilijker te recyclen dan gewone kartonnen bekers, omdat de plastic laag gescheiden moet worden van het karton.
  • De productie en afbraak van PE-coating draagt bij aan de milieuvervuiling door plastic.

Alternatieven

#LetSustainable💗