Zo maak je een biodivers gazon
en krijg je meer natuur in je tuin
Focus-Tags: Milieu, Voedsel
Wat is biodiversiteit in je gazon?
Biodiversiteit is een heel breed begrip. Hier beperk ik het even tot onze geliefde grasmat.
In een biodivers gazon leven veel verschillende soorten én aantallen planten, dieren en schimmels.
Misschien heb je het gelezen, het “aantal zweefvliegen op de Veluwe met 80 procent gedaald”. Ze zijn er dus nog wel, maar waar er eerder ‘100’ rondzweefden, zijn het er nu nog maar ’20’. In onze tuinen is het vaak nog veel minder.
Wist je dat
Wist je dat een strak gemaakt gazon bijna hetzelfde is als tegels is in tuin? Natuurlijk loopt overtollig water wel een stuk sneller en beter weg, maar voor de biodiversiteit hoef je het niet te doen. Je tuin is niet biodiversiteit door een gazon aan te leggen. Gras neemt wel CO2 op, een tegel niet ;)
De mens is afhankelijk van insecten
Mensen zijn sterk afhankelijk van insecten die planten bestuiven. Daarom is biodiversiteit zo belangrijk. Als insecten onze bloemen, groente, fruitbomen en -struiken niet bestuiven, groeien er vruchten noch zaden. Een aardbeienplant moet eerst bezoek krijgen van een bij die het stuifmeel (van een andere bloem) tegen de stamper van de bloem duwt. Pas dan ontstaat er een vrucht.
Daar komt ook bij dat elk insect door ‘de bouw’ van lichaam, bek en tong, maar van één of een klein aantal soorten bloemen snoept. Een klein bloempje vraagt om een klein insect. Er zijn dus verschillende soorten nodig voor biodiversiteit in het gazon.
Zorg voor meer diversiteit in je grasmat
Zonder bijen geen zonnebloempitten en dus geen zonnebloemolie. Maar hoe dan? Het bestuiven met de hand van bloemen is heel veel werk. In China helpen ze bijen met fruitbomen bestuiven, dat kan dankzij de lage arbeidskosten daar, maar zie jij jezelf dat doen voor een hongerloontje? Er zijn al robotbijen bedacht voor bepaalde bloemen. Maar dat helpt natuurlijk niet voor de planten in de natuur. Die sterven uit, waardoor er nog meer insecten uitsterven. Laten we dus gewoon zorgen voor meer biodiversiteit.
7 tips voor een duurzaam, biodivers gazon
1. Maai niet te vroeg
Veel insecten leggen hun eitjes op grashalmen, in of op de grond. Volgens de gangbare manier maai je in maart. Door de eerste keer ‘pas’ eind mei te maaien, geef je larven, rupsen en eieren de kans om te volgroeien en niet letterlijk weggemaaid te worden. De tweede snee doe je begin september, zodat grassen en bloemen nog de kans hebben te gaan bloeien.
Kalken en bemesten gazon, meestal onzin
Kalken en bemesten, grasmaaisel weghalen… Stop met kalken en bemesten en laat droog gemaaid gras liggen. Het bemest de grond gratis en bespaart je tijd en ieder jaar veel geld.
2. Maai niet te kort
Vroeger leerden we: “Hoe vaker je maait, hoe beter”. Hierdoor is het beeld ontstaan dat kort gemaaid gras “mooi en netjes” is. Inmiddels weten we dat dat voor de biodiversiteit in de tuin niet goed is. De insecten die er zijn worden verpletterd tijdens het maaien, bloemen kunnen niet tot bloei komen, insecten hebben daardoor geen nectar en stuifmeel en er is geen schuilplek en plek om eitjes te leggen. Allemaal goede redenen om het gras zo lang mogelijk te laten.
Hoe vaak maai je gras voor meer biodiversiteit in het gazon
Door twee keer in het jaar te maaien krijgen sprinkhanen, kevers, vlinders en bijen een prachtig stukje leefomgeving! De biodiversiteit in het gazon neemt elk jaar toe.
Hoe maai je hoog gras
Hoog gras kun je maaien door je grasmaaier op de hoogste positie te zetten. Maai eerst de ene kant op en dan nog eens in de tegengestelde richting.
Wat doe je met afgereden gras?
Je kunt afgemaaid gras gewoon laten liggen als het gras droog is. Dit bemest de grond op een natuurlijke manier. Een dikke laag nat gras kun je beter weghalen. De moes-, bloementuin mulchen is ook prima met afgesneden gras. Hierdoor groeit ander onkruid veel lastiger. Let wel op of er geen zaden in zitten, anders krijg je gras in de tuin :)
Teken wonen in hoog en laag gras
Er wordt gedacht dat teken zich prettiger voelen in hoog gras, maar daar is geen bewijs voor. Teken laten zich gewoon vallen van (huis)dieren, zowel in hoog als laag gras.
3. Laat de kanten groeien
Ok, er zijn allerlei redenen om gras te laten groeien, maar soms is het gewoon onpraktisch. Als je een paar kinders en/ of dieren rond hebt lopen die regelmatig even een rondje tuin doen is je huis iets sneller vies.
Als je lang gras vervelend vindt, gebruik dit jaar dan geen kantjes maaier, maar laat het aan de randen lekker groeien.
4. Klaver voor biodiversiteit
Koop klaverzaad of verzamel een beetje zaad van verschillende kleuren en soorten klavers. Insecten zijn er dol op! En wordt het op den duur echt teveel bloem en te weinig gras? Pluk een paar verse bloemen en maak er thee van of doe de blaadjes en bloemen door de salade. Gezond en lekker zoet!
Kleine klaver, rolklaver, rode en witte klaver, allemaal een feestje voor insecten (en voor jezelf). Hopklaverr is niet voor mensen eetbaar, wel voor insecten (en knaagdieren als je die hebt).
5. Laat paardebloemen staan
Insecten zoals bijen, zweefvliegen en vlinders zijn dol op paardebloemen! Bovendien bloeien ze al vroeg in het voorjaar, waardoor de insecten die net wakker worden meteen kunnen gaan eten.
Als je bang bent dat je gazon straks vol staat, dan haal je na de bloei de knop eruit. Het blad is heel gezond, dus pluk geregeld een paar verse blaadjes voor door de salade of op je brood. Zo houdt het gazon voldoende licht.
Ook madeliefjes staan superleuk in het gazon net als ereprijs, pinksterbloemen, hondsdraf en speenkruid (allemaal eetbaar!). En als je een groter stuk gras hebt, dat wat mag verwilderen zijn bijvoorbeeld margrieten, korenbloem en wilde peen ook heel mooi door het hoge gras. Er zijn allerlei zaden te koop voor gazons, maar je kunt ook tijdens de wandeling rondkijken wat je mooi vindt en wat past bij het gebruik van je gazon en een paar zaadjes meenemen.
6. Maai looppaden door het hoge gras
Beschik je over een groter stuk gazon, overweeg dan eens om ‘looppaden’ te maaien en de rest van het gazon gewoon laten verwilderen. Je kunt allerlei leuke vormen bedenken waarbinnen de natuur gewoon z’n gang mag gaan.
Bijzonder goed voor vlindersoorten die hun eitjes net onder de halm van het gras legt. Als het gras daarna gemaaid wordt, komen de eitjes niet meer uit. Ook gaan er heel veel insecten en hun eitjes door door het maaien zelf.
7. Biologische producten en planten voor de tuin
Gebruik alleen biologische producten en planten voor de tuin. Het staat heel leuk, al die bloeiende bollen. Maar de gangbare worden met veel pesticiden gekweekt. Troep dat allemaal in jouw aarde komt en slecht is voor insecten. Hetzelfde geldt voor de viooltjes en al de andere leuke plantjes uit de supermarkt en tuincentra. Als een insect ervan snoept valt ie gauw dood neer. En dat is vast niet je bedoeling. Kies daarom voor biologisch gekweekte planten. Kost wat meer, maar dan heb je ook wat.
Dat geldt natuurlijk ook voor de schoonmaakmiddelen die voor de tuin gebruikt worden. Gebruik geen huismiddeltjes als (schoonmaak-) azijn. Hier lees je waarom ❯ In de webshop staan biologische schoonmaakproducten die nog vegan zijn ook ❯
and